Lisede dil bölümü okuyan herkesin hayali iyi bir üniversite kazanıp mütercim tercüman olmaktır. Çoğu dilci öğretmenliği ücretlerindeki düşüklük ve atamalardaki yavaşlıktan dolayı ikinci seçenek olarak tutar. Bir bakıma haksız da değildir çünkü tercümanlık diploması alan birisi eğer formasyon da alırsa öğretmenlik yapabilir, ama her İngilizce öğretmeni tercümanlık yapabilecek kapasitede değildir. Çevirmenlik yaparken sizden beklenen en önemli şeylerden birisi Kuram ve Teorileri bilmektir.



Blogumda da ara sıra bahsettiğim üzere şu an Marmara Üniversitesinde Almanca mütercim tercümanlık okuyorum. Bu sebeple bugünkü yazımda dil bölümü okuyan ve mütercim tercümanlık alanında devam etmek isteyen arkadaşlarımıza yardımcı olmak adına, kendi derslerimin nasıl işlendiğinden bahsetmek istiyorum. Almanca okuyor olduğuma bakmayın, tercümanlık bölümünün dersleri, öğrenilen dil üzerine değişim göstermez. İngilizce tercümanlık okuyan öğrenciler de Fransızca tercümanlık okuyan öğrenciler de aynı konularda eğitim görür. Aralarındaki tek fark sınıfta konuşulan dildir.


Neden Almanca seçtim? 

İlk olarak bu soruya cevap vermek istiyorum. Şahsen ben lisedeyken dil bölümü bitirmedim. Aslına bakarsanız hiç bir bölümün hakkını vermedim de diyebilirim. On birinci sınıftayken arkadaş gazına gelerek sayısal seçmiş, on ikinci sınıftayken -yani son senemde iken- eşit ağırlığa geçmiştim. Ama aklımda eşit ağırlıktan hazırlanmak da yoktu. Dil sınıfının yeterli katılım olmadığı için açılmaması üzerine zoraki bir seçim yapmam gerekmişti. Eşit ağırlıkta dişimi sıkıp netlerimi seksen soruda yetmiş yediye kadar çıkartmıştım. Eğer yorumlarda çalışma prensiplerimi anlatmamı isterseniz bir iki güne kalmaz o sene nasıl çalıştığım hakkında detaylı bir açıklama yapabilirim. Ben buralardayım, yazıyı aylar sonra görseniz bile yorumlarda sorunuzu belirtebilirsiniz

Almanca seçmemin ana sebebi ise İngilizce'ye ortalamanın üstünde hakim olduğumu düşünmemdi. Hocamın da tavsiyesi üzerine Almanca tercümanlık işaretledim, böylelikle ikinci bir yabancı dilim olmuş oldu. Ayrıca Marmara üniversitesinin vermiş olduğu İspanyolca/Fransızca seçmeli derslerinden bir tanesini seçerek üçüncü yabancı dilimizi de öğrenmeye başlayacağız (inşallah yavv)

Bundan önce bir almanca bilgin var mıydı? Hazırlıkta dil öğrenme nasıl oluyor?

Bundan önce Almanca'ya hafiften ilgim vardı ama Almancanın yapıları benim çok gözümü korkutuyordu. Lisedeki Almanca ne kadar olursa o kadar biliyordum. Başlangıç seviyesindeydim yani, ama 4.5 ayda hazırlığı geçebilecek kadar (B2) Almanca seviyesine ulaştım. Yani illa İngilizce seçeceğim demeyin. Hazılık aynı bir dil kursu gibi, bu şekilde ama bedavaya dil öğrenme fırsatı bulmuşsunuz, kullanın derim.

Mütercim Tercümanlık bölümünde kaç ders var? 

Almanca mütercim tercümanlıkta toplam 6 ders bulunmakta. Bunların en önemlileri Çeviri bilimine giriş ve dil bilimi (linguistik) dersidir. Geri kalan dersler Yazılı anlatım, Sözlü anlatım, Gramer ve İngilizce olmak üzere dört adettir.

Çeviri bilimine giriş dersinde işlenilen konular şunlardır.

Çeviri neyle ilgilenir
Çevirmenden beklenilen ve beklenilmeyen davranışlar nelerdir?
Çeviri yaparken kullanılan Kuram ve Teoriler nelerdir?
Çevirmenin metin üzerindeki hakları nelerdir, neleri değiştirebilir veya ne gibi durumlarda ekleme ve çıkartma yapabilir?

Genel olarak işlenilen konular bunlar. Konuların sorduğu soruları cevaplayıp spoiler vermek istemiyorum, tadı kaçmasın derste öğrenirsiniz :d

Linguistik dersinde işlenilen konular şunlardır?

Dil nedir?
Dil yapıları birbirleri ile nasıl etkileşime girer?
Dil nasıl yayılır?
Dil nasıl bir sistemdir?

...gibi genelde terimsel kavramların çok geçtiği bir derstir. En çok ezber yapmanız gereken konu kelime bilgisi değil de terim bilgisi olacak diyebilirim.

Yazılı ve sözlü anlatım dersleri nasıl işleniyor? Gramer dersinde ne işliyoruz?

Yazılı anlatım adı üzerinde kendinizi ve düşüncelerinizi kağıt üzerinde nasıl ifade ettiğinizle ilgilenir. Genel olarak derslerinde bol bol yazı yazarsınız. Hazırlıktan pek bir farkı yoktur. Sınavlarında (en azından Marmara'da öyle) sözlük kullanımı serbesttir. Sözlük kullanımının serbest olmasının sebebi sizin kelime bilginizle ilgilenmemesidir. Sonuçta kelime her zaman öğrenilebilen bir şeyken, yazılı metinde cümleler arası bağlamları kurabilmek alıştırma gerektiren bir yetenektir.

Tercümanlığın her zaman sözlü çeviri ile ilgilenmediğini unutmamak gerekir, bazen sizden aylarca evde oturup bir kitabı çevirmeniz beklenebilecektir. Bu yüzden kelime bilginiz üst düzey olmak zorunda değildir.

Sözlü anlatım ise genel olarak dinleme ve konuşma üzerinde çalışır. Sınavları da nitekim bilgisayardan dinletilen konuşma diyalogları ve bu diyalogları cevaplama üzerine olur.

Gramer dersine gelirsek tahmin edeceğiniz üzere en sıkıcı derslerden bir tanesidir. Size çoğu zaman bildiğiniz şeyleri söylemekten başka bir şey yapmaz. Çok nadiren kullanılan zaman kalıplarını öğretir. Tabi ki bunlar da ihtiyacınız olan bilgilerdir ancak bu durum aşırı sıkıcı oldukları gerçeğini asla ama asla değiştirmez...

İngilizce dersleri nasıl işleniyor?

Muhtemelen çoğunuz bunu merak ediyorsunuzdur. Ben de dahil tüm sınıfın en sevdiği ders olan İngilizce dersimize Andreas adında Alman kökenli, 20 yıl İngiltere'de yaşamış, Rusyada yüksek lisans yapmış ve Türkiye'de evlenmiş bir hoca giriyor. Ama ders işleyiş tarzından tutunda konuşma üslubuna kadar her şeyi hem eğlenceli hem de komik. Hepimiz saat 7-8 gibi uyanıyoruz ama ne zaman ki Andreas hoca sınıfa giriyor, işte o zaman güneş doğuyor

Dersi işleyişi İngiliz tarihi ve mecaz anlamlı bilindik kelimeler üzerine kurulu, ama her ders bir kaç paragraflık İngilizce metinleri Almanca'ya çeviriyoruz. Arada sırada Diktat denilen, okunanı yazma antrenmanları yapıp dersi bitiriyoruz.

Bu şekilde dersler devam ediyor. Hiçbir zorluğu olmayan çok basit dersler aslında hepsi. Eğer yeterince çalışırsanız ortalamanızı üç ve yukarısında getirebilirsiniz.

Umarım kafanızda oluşan bazı sorulara cevap verebilmişimdir. Hepinizin üniversite sınavından gülümseyerek çıkması dileğiyle...